Deze column is speciaal bedoeld voor ondernemers van het type ‘optimistische bouwer’, die aan het roer staan van snelgroeiende bedrijven. Optimisme heeft zo zijn voordelen. Zonder optimisme geen starters, mbo’s of overnames. Zonder roze bril en vertrouwen dat alles zich straks gaat terugverdienen, zou geen mens de moed opbrengen om risicovol te investeren in tijd, geld en energie. Natuurlijk zijn er ook nadelen.
Optimisten houden hun blik sterk gericht op meer klanten en omzet, en zijn minder bezig met mogelijke bedrijfsrisico’s. Als het tij meezit, worden potentiële gevaren in het bedrijfsmodel algauw helemaal uit het oog verloren. In tijden van grote verandering – snelle groei of krimp – kunnen blinde vlekken voor potentiële waardeverbetering en/of waardevernietiging veranderen in dode hoeken. Vergelijk het met autorijden: met de spiegels heb je 80 tot 90 procent te pakken, maar het blijft nodig om altijd tijdig over je schouders te kijken. De dode hoek zit meestal in het bedrijfsmodel zelf. Er is plotseling snel relatief veel cash nodig, terwijl allerlei andere operationele zaken alle aandacht opvragen en de omzet nog niet stabiel is. Bij snelle groei (en krimp) is het bedrijfsmodel nog in wording en lopen ingaande en uitgaande cashflow flink langs elkaar heen. Dit kan leiden tot acute financieringsbehoefte, en dat op een moment dat bank en investeerders het minst geneigd zijn om bij te springen. Afhankelijk van opleiding en ondernemerservaring zullen ondernemers meer of minder inzicht hebben in de effecten van groei op het bedrijfsmodel en de cashflow. Hieronder een blik in de spiegel, gericht op de top-10 blinde vlekken.
1. Niet weten hoeveel cash er nodig is als de omzet groeit of als klanten één tot twee
maanden later gaan betalen
2. ‘Omzetgroei is meer cash binnen’
3. Niet weten wat de operationele hefboom is
4. Verschillen in inzicht bij twee of meer directeuren over prioriteiten (marketing &
sales versus operations op orde of juist snijden in de kosten)
5. Geen tijd of zin hebben om regelmatig met afstand naar het bedrijf te kijken
6. ‘We sturen voornamelijk op omzet per klant en nieuwe klanten/opdrachten’
7. Niet weten wat het verschil is tussen omzetprognoses en liquiditeitsprognoses
8. Niet weten wat de financiële hefboom is
9. Geen buffer hebben opgebouwd voor als het een maand of drie tegenzit
10. Geen scenario’s en actieplan hebben ontwikkeld voor een plotseling sterke groei of
krimp in de omzet
Mocht u zich herkennen in één of meer van deze punten – en dat geldt voor bijna elke ondernemer – dan heeft u een blinde vlek of dode hoek opgespoord. Dat is mooi, want nu kunt u zich wapenen. Denken in scenario’s en een plan de campagne opstellen zijn middelen om voorbereid verdere groei in te gaan.
Ongelukken zijn helaas nooit helemaal te vermijden, maar je kunt de kans erop – en de impact als ze daadwerkelijk geschieden – wel verkleinen. Sorteer tijdig voor, kijk in de spiegels en zorg ervoor tijdig over uw schouder te kijken of te laten meekijken. Zo voorkomt u zoveel mogelijk bedrijfsongevallen. En daarmee vergroot u de kans dat een optimistische toekomstvisie ook echt realiteit wordt.
Bron: brookz